Ce week-end, comme on entend dire en patois parisien, je suis sorti de Tolosa. J’ai assisté à une pièce de théâtre en langue française sur la tragédie cathare. La pièce était jouée à l’initiative d’Aquí d’Òc, association culturelle du nord de la région Midi-Pyrénées.
Jean-Marc Comas es mètge en Lemosin, a escrit un tèxte per èstre jogat dins la seuna region entre Tarn e Vinhana, al nòrd de la zòna lingüistica lengadociana e a la debuta de la zòna lingüistica lemosin ; que pas un lingüista i podrà trapar una frontièra dialectala franca.
Jean-Marc Comas coneis pas l’occitan, es per aiçò que la peça es estada escrita en francés, mas demanda una traduccion en occitan.
Lo grope de teatre se sona «Théâtre Évasion», e jòga tot escantilh de peças de teatre, del teatre popular al teatre istoric occitan, donc.
A Sent Seren, lo public èra present a l’auditorium, per escotar en primièra partida Cristian Salès, pel seu CD Paratge e lo libre qu’acompanha sus La Canso ; es un libre que valoriza un document istoric de la vila de Tolosa ; la paradòxa es que la vila de Tolosa refusa de ne crompar mantunes exemplars ; es un document essencial per saber de quina manièra la cultura literara a Tolosa a debutat en lenga occitana, e non pas dins la lenga imperiala e ara republicana francesa. Aquel refús de crompar per totas las bibliotècas de la vila mondina es un acte politic de mai, de refús de l’occitan a Tolosa.
La peça es un aisina pedagogica de granda importança per l’istòria de Tolosa, e de l’integrisme religiós en general, aquel dels catolics dins la situacion de l’inquisicion e de la conquèsta francesa del Comtat de Tolosa. Es tanben una manièra de fabricar de peça de teatre que pausa lo fait politic occitan, non pas coma una pèira al musèu, mas coma un element viu dins las memòrias, e l’Istòria d’Occitània.
La peça dona las darrièras oras dels «bons cristians» e del nòble que los albergava. Es pas brica joiosa, es francament una peça del dòl occitan. Es una tragèdia sul tèma de l’integrisme religiós catolic que descapita una comunautat de «bons cristians» a Montsegur. Lo comte de Tolosa es encara un còp esperat, e vendrà pas.
Lo grope «Théâtre Évasion», e lo redactor que soi, sèm en cèrca d’un luòc tolzan, un luòc teatral, per donar aquesta peça lo nombre de còps que cal per far saber l’istòria tolzana, non pas coma nostalgic d’aiçò, mas per basa d’una sapiença collectiva tolsana que cal pas abandonar a las bibliotèca.
Chronique de Jacme Delmas – Blog :http://democraciaoccitania.blogspot.fr/, partenaire de Toulouse Infos
