La lettre H n’est guère employée en occitan, c’est pour cette raison que je l’ai associé avec la lettre I. Ce qui ne veut pas dire que le H ne soit pas utile en occitan, notamment en occitan de Gasconha. Pour beaucoup de mot qui débute en F en occitan du Limousin, languedoc, Provence, Auvergne, Gavotine, les Gascons mettent un H (Fèsta/Hèsta, Fòl/Hòu, Farga/Harga, Filh/Hilh, Fuòc-Fuec/Huèc, Formiga/Hormiga, Forn/Horn, etc), sauf pour la Familha e la Finèstra. Pour les mots en langues étrangères, c’est-à-dire hors Occitània, le H s’écrit en occitan, on a alors quelques mots dont le H devient utile…

La lenga occitana estima plan los mots estrangièrs, pauc a pauc ne fabrica d’equivalents, per exemple lo meeting anglés a pas cambiat en francés, mas lo míting (amassada o aplec) en occitan ajuda a melhor entendre qu’es una còpia de las reünions politicas de las Isclas Britanicas. L’importacion de mots d’autras originas que latinas, trapa aisidament un equivalent grafic en occitan, coma sovent dins las lengas latinas viventas, levat en francés ; quora son gardats aital, es que la costuma a pas trabalhat lo mot e qu’es d’un emplec redusit, elitista (que n’avèm tanben d’aquestes).

Happening, m., Paraula d’origina anglesa, (XXen sègle), es una mena de creacion artistica espontanèa. Lo mèstre del Happening èra Marcel Duchamp.

La guèrra d’oltra-mar Miègterreanèa, dempuèi 1830 ambe la conquèsta, d’Argièr, fabricarà problèmas a partir de 1945, Setif, etc. La populacion locala que, coma l’occitan ara, que crei a la republica francesa, s’en anirà collaboirar ambe lo poder francés en plaça ; puèi serà condamnada de migrar car la tolerença musulmana algeriana es autanplan dangierosa que la francesa catolica del tempses catars o protestants en Occitània. Aquesta migracion (sovent musulmana e cristiana) es una populacion que portarà lo nom de Harkis. Se son majoritariament installats en Occitània, pel poders franceses, una manièra coma una autra per ajudar a engolir la francizacion e lo sistèma politic republican ; en Corsega, resistaràn ; avèm aital l’afar d’Alèria contra las importacions de populacion d’Argèria, los païsans pè-nègres.

Harkis, pl. m., Populacion berbèra, en majoritat, qu’a causit la França republicana e laïca contra l’Argèria decolonizada, son estats forçats de partir d’Argèria e son pas estats sontenguts per l’Estat francés, res de res. An degut suportar pendent un mièg sègle lo racisme francés.

Aquesta batalha es ligada a Occitània, per rason de la participacion de tropas d’Aquitània a la batalha. Es la batalha que fabricarà un Parlament en Angletèrra, e un sistèma noblièr bravament diferent del sistèma celta.

Hastings, Batalha d’, 14 octobre de 1066 (Battle Of Hastings) dins l’East Sussex. Que fa qu’aquesta batalha es importanta per Anglatèrra e mai tanben per Normandia e Aquitània. Normandia portava lo linhatge e la fòrça armada, Aquitània portava l’estructuracion d’un Estat europèu bèl. Anglatèrra èra an mans dels saxons, contra quí los poders normands e gascons an ganhat. A partir d’aquí, lo poder d’Anglatèrra èra un rei vengut del continent, que s’oposava tanben al poder reial francés sul continent. L’Istòria francesa parla per error d’occupacion anglesa de l’Aquitània, es ben lo contrari, sem nosautres qu’eriam en Anglatèrra e que fargaviam l’Estat modèrne d’Anglatèrra, sas leis e sas estructuras, mai tanben un bèl tròç del seu lengatge, o de la seuna semantica juridica e nobilièra, a egalitat ambe lo francés parlat en Normandia.

La letra I ajuda lo bilhet de la setmana. De mot ambe debuta en I n’i a fòrça en occitan, dins la mesura que lo I es sovent la letra que seguís la H…

Ibèrs, m., Ancians pòbles que vivián en Gasconha, abans d’anar en península iberica, o ispània. A l’an 600, son arribats, venguts de la península, aucupan l’oèst de Garona. Los Grècs fondàvan las loras primièras colonias de l’autre bòrd d’Occitània.

La question següenta es grandament un problèma en Occitània, vist que la populacion a perdut lenga e cultura istorica del pròpri territòri (se parlava de país al sègle passat). L’objectiu dels militant es de tornar la lenga e l’istòria al país d’Occitània, es complicat vist que lo sistèma francés impacha la creacion de television, de ràdios, e dels jornals dins la pròpria lenga occitana, amai soi pas segur que las competéncias fosquèssen presenta sul territòri occitan, es de dire professionals que parlèssen occitan e que fosquèssen sul pic prèste de rodar un filme o una actualitat en lenga occitana.

Identitat, f., 1 / Çò que fait qu’una causa es vertadièrament semblabla amb’una autra. La compreneson en general consistís a portar («identificar») una coneisséncia novèla de çò que coneissem jà. Es dins aqueste sens que l’identitat es la forma de tota compreneson. 2 / Es lo caractèr de çò qu’es identificat, es de dire unic, malgrat que siaguèsse sonat de mantunas manièras. Descriu en psiquologia l’unitat de l’individú qu’a un sentiment de damorar semblable a el-meteis a travèrs de la diversitat dels estats que coneis dins la seuna existéncia, la seuna vida.

A prepaus de l’identitat se pausa grandament la question : se podrà aver una identitat natre e digna sense lenga occitana ? l’illusion es granda en çò dels militants ; lo sistèma politic farà de tal biais que l’illusion existèsse pas.

Illusion, f., 1 1. Error de perscepcion de la realitat, sin. Faussetats, quimera, sòmi, engana, imaginacion, fantasma, aberracion, engana-uèlh. ││ 2. p.ext. Esperança sense fondament real, sin. Faus esper, farfantèla. 2 1. Opinion faussa, cresença errada qu’engana l’esperit ambe un caractèr sedusent, sin.fantasia, allucinacion, miratge, vision, utopia, alegria, deliri. ││ 2. bod. Qualitat emocionala de l’esperit qu’engana leugierament, desfasent la patz e la benastrada interiora e exteriora de l’èime uman. ││3. Engana politica que dona una realitat de poder far ambe una aparença avenidoira e positiva. ⇔ realitat, desillusion, desengana, certitud, real, vertat, decepcion. L’illusion pausa la rason filosofic de l’aparença, qu’es d’un costat l’aparicion, es a dire la fenomenalitat, l’objectivitat de çò qu’es vist de la seuna esséncia meteissa o del seu fons pròpri, e de l’autra, l’illusion e aparença enganaira.

De l’illusion n’avèm çaquelà ! E çaquelà, l’imperialisme francés es un dels mai ancians del continent europèu.

Imperialisme, m. imperium (equivalent de dominatio, autoritat absoluda), Que qualifica uèi la dominacion d’un Estat, d’una nacion, d’un grope per egemonia sus d’autras nacions, d’autres Estats, d’autres gropes. Aquò es l’influéncia anglesa, 1880, que prendrà la plaça de la significacion francesa qu’es que sosten lo poder imperial, es de dire Napoleone Bonaparte. Donc, uèi i a republicanistas en Occitània que son encara imperialistas al sens francés del mot; mas i a tanben republicanistas que son imperialistas quand vòtan l’article de la constitution de 1992 per la Vena republica, article 2 qu’establís una lenga unenca per França, o pus tardièr l’article 75-1 qu’establís un patrimòni per França, e donc la ierarquizacion de las lengas, lo francés estent la primièra e las autras encara desconegudas constitucionalament.

L’istòria de l’umanitat explica una infinitud de dominacion d’una nacion o pòble sobre un autra nacion o un autre pòble.

Infinitud, 1. Didact. (filos., teol.) Caractèr de çò qu’es infinit -> infinitat, l’Infinitud de l’espaci, del temps. L’infinitud de Dieu – Mat. L’infinitud de la seguida naturala dels nombres sancièrs. – Bio. L’infinitud de la cellula. 2. Liter. Caractèr de çò qu’es pron grand, indefinit. L’infinitud d’un sentiment.

La destruccion de l’èime occitan a debutat per una inquisicion papista, en compte de rei, pichon rei, dels Francs, al entorn de Lutècia.

Innocent IV, ~1252, Papa de Roma, a autorizat l’inquisicion.

L’inquisicion es una arma poderosa e verniosa, per ajudar al sistèma d’èstre destrusit al compte d’un sistèma religiós foran.

Inquisicion, f., Enquèsta adamantina e sovent arbitrària decreta pel Papa de Roma, Gregòri IX a partir de 1231, o pel poder parisenc, per l’aplicacion de leis religiosas o votadas a l’assemblèa parisenca. A partir d’aquesta data, la punicion dels eretges e l’antèma contra los enemics de la fe (fe cristiana catolica de Roma) èra mantunes faits jà ancians, segons qu’èran estat en particular prescrit pel segond concili de Latran (1139). Los avesques catolics cercava los eretges, los jutges seculars fasiá lo tribunal d’excepcion. Es estat un tribunal que massacrèt una granda partida de la populacion occitana e ne faguèt fugir una autra en Catalonha. Los reis e princes èran condemnats de participar a las punicions, car podiá subir la repression papala.

I a pas d’inquisicion, sense integrisme ; lo primièr integrisme forn qu’a degut suportar la populacion occitana es l’integrisme papista, aquel del Vatican ; perqué ? perqué los catars, o bons cristians, avián gausat tradusir la bíblia dins la lenga de la populacion, causa que serà autorizada sonque a partir de Vatican II en Euròpa occidentala.

Integrisme, es un mot pejoratiu, qu’es nascut dins lo mitan catolic francés pauc abans la primièra guèrra mondiala, al moment que las lutas de tendenças s’enredgísson. Bastit pels partesans de la dubertura de la Glèisa catolica al mond modèrne, voliá tocar los partesans de la concentracion dels catolics entre els. L’integrisme es devengut un extremisme religiós, catolic comprès.

D’un integrisme religiós, Occitània pòt passar a un autra sense cap problèma, e aiçò se farà durant 800 ans ; aquel problèma de l’intruccion d’Estat farà tanben la guèrra a la lenga occitana. E seràn tanben las populacions qu’auràn de pagar per l’alfabetizacion, un truc qu’amagava la francizacion, e una ideologia republicana (aprèp la reialista) de destruccion de la cultura e de la lenga occitana ; al cap d’aquesta batalha un certan Jules Ferry, aquel que François Hollande li pòrta flors en 2012 aprèp la seuna eleccion, e qu’es al lindal gravat dins mantunas escòlas d’Occitània ; es una vergonha de las grandas, car los Occitans aital son bravament intoxicats politicament, e mantunes professors d’universitat nos la vòlon far embucar coma una « glòria democratica ».

Instruction publique, lei d’, f., 28 de junh de 1833; Es una lei adoptada per l’instrucion primària. La lei aquesta fòrça cada comuna a duèrbe d’escòlas e a pagar lo regent. L’anafalbetisme passarà dins la populacion de concrits de 50% en 1835 a 39% en 1850. Es al meteis moment que se desvolopa unaconsciéncia lingüistica diferenta en Occtània. Es aquesta lei qu’impausa lo francés, per explicar que cal alfabetizar la populacion ; i aurà, per volontat politica e militara, confusion entre l’alfabetizacion e la francizacion.

Chronique de Jacme Delmas – Blog : , partenaire de Toulouse Infos